ÇOCUK VE ÖDÜLLENDİRME

ÇOCUK VE ÖDÜLLENDİRME

“Bolu Postası” ailesine yeni katılan tüm arkadaşlarım hoş geldiniz, sefalar getirdiniz. Bu hizmet yarışında sizleri aramızda görmekte,  mutluluk ve onur duyduğumu  belirtmek ve başarılar dilemek  istedim!

Hayatlarının ilerleyen günlerinde basamakları tırmanırken, çocuklarımızı yönlendirmeye ihtiyaç duyarız. Bu yönlendirme onların yaptıklarını etkilemek şeklinde olacağı gibi, yaptıklarının sonucunda tepki verme şeklinde de olabilir.

Anne babanın, çocuğunun davranışlarının biçimlenmesinde başarısını ve doğru davranışlarını onaylamasının işareti olan “Ödüllendirme” önemli bir süreçtir. Ve “Ödüllendirme” yöntemini de çocuk eğitimi açısından uygulanması gerektiğine inanırım.

Çocuğumuzun olumlu davranışlarının onaylanması,bebeklik döneminde başlar. Bebek, olumlu davranışta bulunduğunda anne babanın yüzüne bakar. Onay bekler. Eğer bu davaranışı; gülümseme, kafa sallama, dokunma, sesli onay, vb şekilde onaylanır ise bebek doğru olarak kabul edilen bu davranışı ilerleterek  pekiştirir. Yeni şekiller vererek sürdürmeye çabalar. Sonuçta, hoşa giden güzel bir davranış ortaya çıkar. Ama, anne baba tarafından görmezden gelme, kaş çatma, sesli ikaz, el ile engelleme, o ortamdan uzaklaştırma vb gibi olumsuz tepkiler verilirse kazanılan güzelim davranışlar devam etmeden gücünü kaybederek eski halini alır. Bebeklik ve çocukluk döneminde onaylama çocuğun davranışlarının şekillenmesine katkı sağlar.

Unutulmamalıdır ki, bu söylediklerimiz anne baba ve çocuk arasındaki normal ilişki ve olumlu karşılıklı iletişim ile mümkündür. Öteki durumda, anne baba, çocuk arasındaki ilişki bozuk ve iyi iletişim sağlanamıyor ise; çocuk, anne babaya itiraz edecek, dediklerinin tersini yapacak, engellemeye ve onaylamaya ters tepki verecektir.

Çocuğu ödüllendirirken; ödül derecesi, şekli, yaşı, ailenin yapısına göre değişiklik gösterebilir.  En iyi ödüllendirme biçimi “Duygusal” ödüllendirmedir. Anne babanın, sık sık baş vurduğu “Maddi” ödüllendirmeyi terk etmeli ve çocuğu “Duygusal” ödüllendirilmeye alıştırılmalıdır.

Maddi ödüle alıştırılmış çocuk, “Şımarık Çocuk” olarak tanımlayabilceğimiz memnuniyetsizlik, hep daha fazlasını isteme, kanaatkar olmama gibi özellikleri taşıyan çocuk olabilir. Doyumsuzluğa yelken açıp her keresinde daha değişik ve pahalı hediyelere bile doymayacaktır..!

Oysa, anne babanın öpmesi, kucaklaması, gezdirmesi, onunla oynaması, ona güzel sözler söylemesi en güzel, doğru ve en sağlıklı ödüllendirmedir. Anne babanın duygusal ödüllendirmesi ile birlikte, imkanlarını zorlamadan alınan çocuğunun ihtiyacını karşılayacak ve/veya kişisel gelişimine katkı sağlayacak hediyeler  de, ödüllendirmenin diğer adıdır.       Anne babalar maddi ödüllendirme sırasında, çevre ve teknolojik gelişmelerden etkilenmeden, manevi ödülleri destekleyeceği ödüller almalıdır. Çevreden, arkadaşlarından etkilenen çocukları yönlendirmek anna babaya düşmektedir.

Yazılarıma ilişkin yaptığınız olumlu ve yapıcı eleştirileriniz için siz okurlarıma çok teşekkür ediyorum!Kalemleriniz dert görmesin!

Hoşça kalın…!  Çocukça  kalın….!

İsmail ALTOK