Sıfır Bilgi İspatının Gücü II
Power of Zero-Knowledge Proof II
Mehmet Keçeci
11.12.2012
Kripto tarihinde yine önemli bir isim olan Ali bin Adlan(1187-1268) Musul’da doğmuş, Bağdat’ta eğitim almış, Şam ve Kahire’de yaşamış kripto analizi içeren bir kitabı mevcuttur. Adlan’a göre bir kriptogram (şifreli yazı) en az 90 harften oluşmalı ve Arapçadaki 28 harfler ise en az 3 kere tekrarlanmalıdır. Kitabının önemi ise frekans analizini yapılması ve bunun daha önce yapılanlarınkinden farklı olarak uygulamalı bir el kitabına dönüştürmüş olmasıdır. [1, 2, 3, 4]
Daha sonraları Ali İbn-i Muhammed İbn-i El-Durayhim (1312-1362) bugün Vigenère Tablosu (table, tableau, square, tabula recta, cipher, vigenere, polyalphabetic, Durayhim Tablosu, encryption-decryption, sezar-caesar cipher) olarak bilinen şifreleme yöntemini Johannes Trithemius (1462-1516), Giovan Battista Bellaso (1505-?), Blaise de Vigenère (1523-1596) gibi şifreleme çalışmaları yapanlardan 200 yıl daha erken bulmuştur.
Bu tablo birden çok yöntemle kullanılmıştır. En kolayı Sezar Şifrelemesi-Caesar Cipher olup (İlk defa Sezar tarafından bu tür şifreleme kullanıldığından bu ad verilmiştir) harfler belirli bir sayıda kaydırılmaktaydı ve bunun çözümü hem kolay hem de hızlı olduğundan Blaise de Vigenère tarafından anahtar kelime (key word) kullanılarak her kelimenin farklı sırası olması sağlanmıştır. Bu çözümü oldukça zorlaştırsa da Charles Babbage (1791-1871) tarafından 1854’te Vigenère şifrelemesini çözdü fakat yayınlamadığından 1864’te Friedrich Wilhelm Kasiski (1805-1881) kendi çözüm yöntemini açıklamıştır. Aynı tablo kullanılarak Francis Beaufort (1774-1857) kendi yöntemini geliştirdi Isparta klima tamircisi ve bu yöntem Beaufort Biçimi (Variant Beaufort, reciprocal, self-reciprocal cipher, karşılıklı şifreleme) olarak bilinmektedir. [5, 6]
Günümüze yaklaştığımızda daha çok autokey cipher (otomatik anahtarlı şifreleme, autoclave, clave: İspanyolca anahtar demektir) şifreleme yöntemi Isparta kombi tamircisi geliştirilmiştir. Bu yöntem keystreamlerden (anahtar kelime dizileri, bit, byte, sayı, karakter, küçük-büyük harf, rastgele, ikili/binary/ascii vs…) oluştuğundan kırılması oldukça zordur. 1918’de John F. Byrne (1880-1960) tarafından geliştirilen Chaocipher 2010 yılında ailesinin notları müzeye vermesi sonucu Isparta ev taşıma şifrelemenin yapısı anlaşılmıştır. [7, 8]
Türkçe klâvyelere uygun düzenlediğim Durayhim Tablosu:
Durayhim Tablosu
En başta gösterdiğimiz Kryptos (Yunanca: Hidden, Gizli) anıtı ve 4 bölümden oluşan şifreli metin 1989’da CIA’nin merkez ofisine konmuştur ve dünyanın en meşhur çözülememiş şifresidir. Isparta kiralık araba Şu ana kadar 3 bölümü çözülmüş 4. bölümün son 97 karakteri hâlâ çözülememiştir. [9, 10] II. Dünya savaşında kullanılan Enigma’nın ürettiği kodlar için 150.000.000.000.000.000.000 ihtimal var ve bu kodlar bugün artık bilgisayarlarla rahatlıkla çözülebilmektedirler.
Panel 1
E M U F P H Z L R F A X Y U S D J K Z L D K R N S H G N F I V J
Y Q T Q U X Q B Q V Y U V L L T R E V J Y Q T M K Y R D M F D
V F P J U D E E H Z W E T Z Y V G W H K K Q E T G F Q J N C E
G G W H K K ? D Q M C P F Q Z D Q M M I A G P F X H Q R L G
T I M V M Z J A N Q L V K Q E D A G D V F R P J U N G E U N A
Q Z G Z L E C G Y U X U E E N J T B J L B Q C R T B J D F H R R
Y I Z E T K Z E M V D U F K S J H K F W H K U W Q L S Z F T I
H H D D D U V H ? D W K B F U F P W N T D F I Y C U Q Z E R E
E V L D K F E Z M O Q Q J L T T U G S Y Q P F E U N L A V I D X
F L G G T E Z ? F K Z B S F D Q V G O G I P U F X H H D R K F
F H Q N T G P U A E C N U V P D J M Q C L Q U M U N E D F Q
E L Z Z V R R G K F F V O E E X B D M V P N F Q X E Z L G R E
D N Q F M P N Z G L F L P M R J Q Y A L M G N U V P D X V K P
D Q U M E B E D M H D A F M J G Z N U P L G E W J L L A E T G
Panel 2
E N D Y A H R O H N L S R H E O C P T E O I B I D Y S H N A I A
C H T N R E Y U L D S L L S L L N O H S N O S M R W X M N E
T P R N G A T I H N R A R P E S L N N E L E B L P I I A C A E
W M T W N D I T E E N R A H C T E N E U D R E T N H A E O E
T F O L S E D T I W E N H A E I O Y T E Y Q H E E N C T A Y C R
E I F T B R S P A M H H E W E N A T A M A T E G Y E E R L B
T E E F O A S F I O T U E T U A E O T O A R M A E E R T N R T I
B S E D D N I A A H T T M S T E W P I E R O A G R I E W F E B
A E C T D D H I L C E I H S I T E G O E A O S D D R Y D L O R I T
R K L M L E H A G T D H A R D P N E O H M G F M F E U H E
E C D M R I P F E I M E H N L S S T T R T V D O H W ? O B K R
U O X O G H U L B S O L I F B B W F L R V Q Q P R N G K S S O
T W T Q S J Q S S E K Z Z W A T J K L U D I A W I N F B N Y P
V T T M Z F P K W G D K Z X T J C D I G K U H U A U E K C A R
Panel 3
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z A B C D
A K R Y P T O S A B C D E F G H I J L M N Q U V W X Z K R Y P
B R Y P T O S A B C D E F G H I J L M N Q U V W X Z K R Y P T
C Y P T O S A B C D E F G H I J L M N Q U V W X Z K R Y P T O
D P T O S A B C D E F G H I J L M N Q U V W X Z K R Y P T O S
E T O S A B C D E F G H I J L M N Q U V W X Z K R Y P T O S A
F O S A B C D E F G H I J L M N Q U V W X Z K R Y P T O S A B
G S A B C D E F G H I J L M N Q U V W X Z K R Y P T O S A B C
H A B C D E F G H I J L M N Q U V W X Z K R Y P T O S A B C D
I B C D E F G H I J L M N Q U V W X Z K R Y P T O S A B C D E
J C D E F G H I J L M N Q U V W X Z K R Y P T O S A B C D E F
K D E F G H I J L M N Q U V W X Z K R Y P T O S A B C D E F G
L E F G H I J L M N Q U V W X Z K R Y P T O S A B C D E F G H
M F G H I J L M N Q U V W X Z K R Y P T O S A B C D E F G H I
Panel 4
N G H I J L M N Q U V W X Z K R Y P T O S A B C D E F G H I J L
O H I J L M N Q U V W X Z K R Y P T O S A B C D E F G H I J L
P I J L M N Q U V W X Z K R Y P T O S A B C D E F G H I J L M
Q J L M N Q U V W X Z K R Y P T O S A B C D E F G H I J L M N
R L M N Q U V W X Z K R Y P T O S A B C D E F G H I J L M N Q
S M N Q U V W X Z K R Y P T O S A B C D E F G H I J L M N Q U
T N Q U V W X Z K R Y P T O S A B C D E F G H I J L M N Q U V
U Q U V W X Z K R Y P T O S A B C D E F G H I J L M N Q U V W
V U V W X Z K R Y P T O S A B C D E F G H I J L M N Q U V W X
W V W X Z K R Y P T O S A B C D E F G H I J L M N Q U V W X Z
X W X Z K R Y P T O S A B C D E F G H I J L M N Q U V W X Z K
Y X Z K R Y P T O S A B C D E F G H I J L M N Q U V W X Z K R
Z Z K R Y P T O S A B C D E F G H I J L M N Q U V W X Z K R Y
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z A B C D
[11, 12]
Gelecek kuantum bilgisayarları ve kuantum şifrelemede mi olacak?
“Yapacağım işleri, sakalımın bir kılı bilse, onu kopartırım.”
Fatih Sultan Mehmed Han
Kaynaklar/References:
üstasdım yine çok güel bir yazı olmuş elinize fikrinize sağlık. Bir sonraki yazılarınızda Büyük patlama ile ilgili bir yazınızı büyük bir hevesle bekliyorum.