GÜVENLİ SÜRÜŞ İÇİN LASTİK BİLGİLERİ
Taşıt Lastikleri Temel Bilgiler
Belirli bir süre, ısı ve basınç altında, istenilen şekil, boyut ve desende pişirilen kauçuk ile kord bezi ve çelik tellerden oluşan, aracın yol ile temasını sağlayan tek bağlantı parçasına lastik denir.
Lastik Ölçüleri ile İlgili Tanımlar
Şişirilmiş haldeki bir lastiğin janta oturmuş hali ve ana boyutları aşağıda görülmektedir. Lastiği tanımlayan harf ve rakam grubu lastiğin yanak bölgesinde bir dizi markalama ile belirtilir.
Lastiği tanımlayan ve özellikleri ile ilgili bilgi sahibi olmamızı sağlayan yazılar lastik üzerinde belli bir düzen, büyüklük ve formda yazılır. Otomobil grubu araç lastikleri için örnek gösterim aşağıda görülmektedir.
1 2 3 4 5 6
1. KESİT GENİŞLİĞİ: mm Normal basınçla şişirilmiş ve 24 saat bekletilmiş bir lastiğin, şekil ve yazılar hariç olmak üzere, yanakları arasındaki dıştan dışa uzaklığıdır.
2. KESİT ORANI: Kesit yüksekliğinin, kesit genişliğine oranının % olarak ifade edilmesidir.
3.RADYAL YAPI
4.JANT ÇAPI (İnch)
5. YÜK ENDEKSİ
6. HIZ SEMBOLÜ
MİNİMUM AŞINMA GÖSTERGESİ:
Lastiklerin Avrupa Birliği ECE R 89/159 standardına göre minimum diş derinliği olan 1,6 mm ‘nin gösterildiği marker aşağıda görüldüğü gibi işaretlenmektedir.
ÜRETİM HAFTA VE YIL KODU İŞARETLEMESİ:
Lastikler üretildiği günden itibaren yaşlanırlar. Genel olarak otomobil ve ticari araçlar için lastik ömrü 5 yıl olarak öngörülmekle beraber uygun saklama ve kullanma koşulları için bu süre ticari araç lastikleri için 10 yıla kadar uzayabilmektedir.
4 haneli olarak lastiğin yanağında Amerikan Ulaştırma Birimi (DOT) uygunluk işaretinin sonunda markalanan üretim hafta ve yıl kodu örnek olarak aşağıdaki şekilde; 2006 yılının 48 haftasının işaretlendiği görülmektedir.
Hız İndeksi: maksimum yük ile müsaade edilen en yüksek hızı ifade eder.
Hız indeksi A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7 A8 B C D E F G J
Maks. km/h 5 10 15 20 25 30 35 40 50 60 65 70 80 90 100
Maks. Mph 3 6 9 12 15 19 22 25 31 37 40 43 50 56 62
Hız indeksi K L M N P Q R S T H V W Y ZR
Maks. km/h 110 120 130 140 150 160 170 180 190 210 240 270 300 240+
Maks. mph 68 75 81 87 93 100 106 113 118 130 150 168 186 149+
Yük İndeksi: Lastik üreticisi tarafından tespit edilen kullanma koşullarında maksimum hızda lastiğin taşıyabileceği azami yükü ifade eder.
LASTİĞİN GÖREVLERİ:
Araçların çalışma özellikleri göz önünde bulundurularak lastik kullanıcılarının, satın almış olduğu lastiklerden değişik beklentileri mevcuttur bunlar:
Uzun ömür, düşük km. maliyeti yada ucuz lastik fiyatı
Konfor
Zor şartlarda kaymaya karşı direnç
Kuru-ıslak zemin fren emniyeti
Üstün sürüş ve manevra özellikleri
Kışın sertleşmeyen, yaz mevsiminde fazla yumuşamayan hamur karışımı
Çevre standartlarına uygunluk
Emniyet ve garanti özellikleri
Satış sonrası hizmetler
Darbelere, kesilmeye ve çalışma şartlarında oluşan diğer tehlikelere karşı dayanıklılık
Fazla yük taşıma ve az ısınma (uzun ömür)
Sırt çevresinde homojen aşınma
Kaplanabilirlik
……………vs. vs.
Yukarıda sıralanan beklentilerin tamamının karşılanması mümkün değildir. Çünkü burada sıralanan birçok özellik bir biri ile ters orantılıdır. Örneğin çekişinizin iyi olmasını istiyorsanız konfor ve sürüş özellikleriniz bundan olumsuz etkilenecektir. Bu durumda kullanım alanlarını ve lastiklerden bazı beklentilerimizi ön plana çıkararak buna göre lastik seçimi yapmamız gerekmektedir.
Bu temel beklentileri KONFOR, PERFORMANS VE UZUN ÖMÜR ana başlığı altında toplayarak Şekilde görüldüğü gibi bir üçgenin zıt kutupları olarak ta gösterebiliriz.
PERFORMANS
KONFOR UZUN ÖMÜR