MENGEN DÜĞÜNÜNE TANIK OLDUNUZ MU?

Saygı değer okuyucularım hiç Mengen düğününe tanık  oldunuz mu?

İşte olmadıysanız size şimdi bir Mengen düğünü nasıl  olur onu anlatmaya çalışacağım.

Oğlunu  evlendirmeye karar  alan Mengenli  ailelerimiz  ilk önce düğünlerde  arar gelinini, sorup soruşturur oğluna layık birini. Aile yakışan birini bulunca, gidilir habersizce kız evine  görücü (dünür) denir bu gruba.  Sadece bayanlardan oluşur bu grup konu tam olarak açılmaz bu sefer , ama hep kızdan konuşulur ve bahsedilir.  Birbirlerinden memnun olup ve kızı beğenen dünürcüler kız isteme gününü belirler   ve Mengen kadını eşine de söyleyerek kız istemeye gidilir…

Kahveler pişer ikramlar edilir ve söz aile büyüğüne gelir, ‘’Sizin kız ile bizim oğlanı baş göz etmeye Allahın emri Peygamber efendimizin kavli ile’’ diye kız istenir kızın ailesi de kızı verdikten sonra gelin ile damat aile büyüklerinin elini öper  ve sözleri kesilmiş olur.

Aileler nişan gününü belirler ve hazırlıkları konuşurlar ve nişan günü gelir nişan merasimi yalnız kadınlardan oluşur. Geline alınan tüm hediyeler ve takıları herkesin yanında sesli olarak söylenir.

Ayrıca Mengen nişanında geline kumaş  çiğnetme denilen güzel bir adette yapılır, bu güzel adette gelinin giydiği üç etek kumaşı kaynananın önüne serilir. Kız maniler ve ilahiler eşliğinde bu kumaşın üzerinden  üç defa gidip gelinir. Sonra ise gelin kaynanasının elini öper ve nişan yüzüğü takılır. Ve sonra kadınlarımız tef  ile doyasıya eğlenir nişan töreni biter…

Düğün günü belirlenmiştir her iki tarafta tatlı ama yorucu telaşlar başlamıştır  erkek tarafı hem düğüne hem  oda şenliğine, kız tarafı ise hem düğüne hem de kına gecesine hazırlanır.

Düğün vakti gelir ve erkek evinde oda şenliği başlar bu gecede yemekler pişer mezeler yapılır ve davullar çalar herkes gönlünce eğlenir damada ve sağdıca yapılan eziyetler ise görmeye değerdir.

Damada elleriyle taş çıkartma gelinin yakınına sürekli hizmet yapma ve benzeri eziyetler.

Bu gece sabahlara kadar sürer sabaha kadarda erkek evi davul çaldırarak eğlenir.

Dağdan kestim meşeyi Hani bu kızın döşeği Kızım kınan kutlu olsun

Dağdan kestim akça ağacı Hani bu kızın oklavacı Kızım kınan kutlu olsun

Dağdan kestim ardıcı Hani bu kızın sağdıcı Kızım kınan kutlu olsun

Helvan çöreğin tatlı olsun

Vardığın yerde dirliğin olsun

Dirliğin hep tatlı olsun

Gelin alma günü gelir oğlan evi çok mutludur , davullar sabah erkenden çalmaya başlar oyunlar yapılır ve eğlenilir. Kız evinde ise buruk üzüntülü geçer zaman kız evinden gelen kişiler oğlan evinde kızın çeyizlerini sergilemeye başlar. Gelin ise arkadaşları ve köydeki yakınları tarafından giyindirilir.

Erkek evi gelin alayını kurar ve damat oyun ve şenlikle giydirilir. Davulcular yanyol havasını vururlar ve erkek evi kız evine doğru çala çala giderler. Gelin almaya damat gitmez damat evinde bekler eşini, ömrüm çekerek gelinir kız evine, erkek tarafı oyun yapar kız evinde. Gelini almaya gelenleri basakta karşılayan gelin bolluk ve bereket olsun diye üzerlerine buğday saçar.

Kayınvalideye ayna tutulur ve aynayı tutan kişi bahşiş alır. Kadınlarda evde oyun yaparlar ve eğlenirler

Eğlence bittikten sonra davullar gelin alma havasını çalmaya başlar.  Gelini babası yada kardeşi basaktan indirerek evin kapısına getirir ve duası yapılır. Kız anne ve babasının elini öper vedalaşır,

Vedalaştıktan sonra kız evinden çıkar, ve annenin o acı ağıtı duyulur.

Benim yavrum, kabakları ekdin de yemeden mi gidiyon?

Dağdan gelirdin gülerek, Düğünden gelirdin süzülerek yavrum

Gene gel kızım, kınalı kızım gene gel

Telli duvağınla çıktığın evine bebelerinle gel

Nazlı yavrum,ara sıra başıma bakıverirdin, kızınca da komşuya kaçıverirdin

Yavrum…., yavrum….., yavrum…..

Erkek evinin bayanları kız evine giderek kız evini duvak serpmeye davet ederler. Duvak serpme günü ise damat ve sağdıç kız evine giderek söyletmelik alırlar,söyletmelik  ise altın para yada  arazi olabilir.

Ve duvak başlar gelini oyuna kaldırmak için köyde sevilen ve sohbeti çekilen bir kişi eline sopa alarak herkesi oyuna kaldırır. Bayanlar erkek kıyafetleri giyerek değişik eğlenceler yapar ve eğlenilir.

Gelin ve sağdıcın eline buğday verilir ve duvak serpme zamanı gelir. Gelin ve sağdıç orta gelir yüzleri bir alla örtülür eline oklavayı alan bayan ise şu sözleri söyleyerek duvak serpmeye başlanılır.

Gelinimin adı ezme                                               Komşudan bir helke ayran geldi

Evden eve gezme                                                  Anayı oğuldan ayıran geldi

Dışarıdan kov getirip                                             Süpürgeyi pattak atma

Evin dirliğini bozma                                             Akşamdan yatağa yatma

Gelinim gelin olursa                                              Kaynanan duyuverir

İşte dip, işte ocak                                                   Ellere yayıverir

Gelinim gelin olmazsa   işte ip işte nacak              Üç oğlan, Üç kız…Üç oğlan üç kız

İşte böyledir Mengen düğünü eğlencesi bol neşesi boldur. Aynı zamanda bazen hüzün doludur ama kültürünü geleneklerini korumaktadır. Sizlere elimden geldikçe Mengen düğününü anlatmaya çalıştım umarım beğenilir ve bir Mengen düğününde bulunursunuz ne diyelim Mengen düğünlerinde buluşmak üzere sağlıcakla kalın

Saygılarımla

Emre Ulaş Tuna